Karadağ’ın ekonomisi serbest piyasa ekonomisine dayanmakta ve güçlü bir dış yatırım akışıyla desteklenmektedir. Turizm, hizmet sektörü, enerji ve inşaat başlıca sektörler arasında yer alırken, Karadağ’ın küçük nüfusu ve sınırlı sanayi kapasitesi, ekonominin dış yatırımlara olan bağımlılığını artırmaktadır.
-
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH): Karadağ’ın GSYİH’sı 2023 itibarıyla yaklaşık 6 milyar Euro civarındadır. Kişi başına düşen milli gelir, Karadağ’ın küçük nüfusu sayesinde birçok Balkan ülkesine göre yüksektir.
-
Büyüme Oranı: 2022’de Karadağ’ın ekonomik büyüme oranı %7 olarak gerçekleşmiştir. Bu büyüme büyük ölçüde turizm gelirleri ve inşaat sektöründeki genişleme ile desteklenmiştir.
-
Enflasyon Oranı: 2023 yılı itibarıyla Karadağ’da enflasyon oranı, küresel ekonomik dalgalanmaların da etkisiyle %8-10 arasında değişmektedir. Bu durum özellikle enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlarla ilişkilidir.
-
İşsizlik Oranı: Karadağ’da işsizlik oranı 2023 itibarıyla yaklaşık %18-20 seviyelerindedir. Genç nüfusta işsizlik oranı daha yüksek olsa da, turizm ve hizmet sektörlerinde mevsimsel istihdam artışları işsizliğin dönemsel olarak düşmesine katkı sağlar.
Karadağ ekonomisi birkaç ana sektöre dayanmaktadır:
-
Turizm: Karadağ, Adriyatik kıyısındaki sahil şeridi ve doğal güzellikleri sayesinde turizmde güçlü bir büyüme göstermektedir. 2023 yılı itibarıyla turizm sektörü, Karadağ’ın GSYİH’sının yaklaşık %25-30’unu oluşturmaktadır. Ülkenin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Kotor gibi destinasyonları, her yıl milyonlarca turisti çekmektedir.
-
İnşaat: Özellikle sahil şeridindeki turistik bölgelerde yoğun bir inşaat faaliyeti söz konusudur. Yeni otel projeleri, tatil köyleri ve lüks konutlar, yabancı yatırımcılar tarafından finanse edilmektedir. 2022’de inşaat sektörü, ekonominin büyümesine en büyük katkıyı sağlayan alanlardan biri olmuştur.
-
Enerji: Karadağ, hidroelektrik enerjisi üretiminde önemli bir potansiyele sahiptir. Ülkenin enerji kaynaklarının %70’inden fazlası hidroelektrik santrallerden gelmektedir. Ayrıca, yenilenebilir enerji yatırımları da hız kazanmış durumdadır.
-
Hizmet Sektörü: Karadağ’ın küçük ve açık ekonomisi, hizmet sektörüne bağımlıdır. Bankacılık, finansal hizmetler, sigortacılık ve ticaret gibi alanlar, GSYİH’ya önemli katkıda bulunur.
Karadağ’ın dış ticareti ve yabancı yatırımlar, ekonomisinin büyümesinde kilit bir rol oynamaktadır. Ülkenin AB üyelik süreci, dış yatırımcıların Karadağ’a olan ilgisini artırmış ve birçok uluslararası şirket Karadağ’da yatırım yapmaya başlamıştır.
-
İthalat: Karadağ, küçük bir ülke olduğu için tüketim mallarının büyük bir kısmını ithal etmektedir. İthal edilen başlıca ürünler arasında gıda, enerji, sanayi ürünleri ve teknolojik ekipmanlar bulunmaktadır.
-
İhracat: Karadağ’ın ihracatı sınırlıdır ve genellikle metal, enerji ve tarım ürünlerine dayanmaktadır. Ülkenin ana ihracat ortakları Avrupa Birliği ülkeleri ve komşu Balkan ülkeleridir.
-
Doğrudan Yabancı Yatırımlar (FDI): Karadağ, serbest yatırım politikaları ve düşük vergi oranları sayesinde yabancı yatırımları çekmekte başarılı olmuştur. 2022’de Karadağ’a gelen doğrudan yabancı yatırım miktarı yaklaşık 980 milyon Euro seviyesindedir. Yatırımların çoğu, gayrimenkul, turizm ve enerji sektörlerinde yoğunlaşmaktadır.
Karadağ, Avrupa Birliği üyeliği için müzakerelere devam eden ülkelerden biridir ve AB müktesebatına uyum sağlama yolunda önemli adımlar atmaktadır. Bu süreç, Karadağ’ın yasal ve ekonomik altyapısının gelişmesini sağlarken, yabancı yatırımcılar için de cazip bir ortam yaratmaktadır.
AB üyelik süreci tamamlandığında, Karadağ’ın ekonomik büyüme hızının daha da artması ve Avrupa pazarına erişiminin kolaylaşması beklenmektedir. Bu da, ülkenin özellikle turizm, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde daha fazla yatırım almasını sağlayacaktır.
Karadağ, Avrupa’nın en düşük vergi oranlarına sahip ülkelerinden biridir. Bu durum, özellikle yabancı yatırımcılar için cazip bir ortam yaratmaktadır:
- Gelir Vergisi: %9
- Kurumlar Vergisi: %9
- KDV (Katma Değer Vergisi): Standart oran %21, ancak bazı ürün ve hizmetler için %7’lik indirimli bir oran uygulanmaktadır.
AB üyelik süreci tamamlandığında, Karadağ’ın ekonomik büyüme hızının daha da artması ve Avrupa pazarına erişiminin kolaylaşması beklenmektedir. Bu da, ülkenin özellikle turizm, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde daha fazla yatırım almasını sağlayacaktır.
Karadağ Hakkında Daha Fazla Bilgi Alın
Karadağ, liberal ekonomi politikaları, düşük vergi oranları ve stratejik konumuyla yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar sunan bir ülke konumundadır. Avrupa Birliği üyelik süreci ile birlikte ekonomik yapısının daha da güçlenmesi beklenen Karadağ, özellikle turizm, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde büyüme potansiyeline sahiptir.